قصه گویی

ارسال شده توسط: samitoys - در تاریخ 1398-01-21

قصه گویی

از زمان های بسیار قدیم قصه ها به استفاده از تخیلات، خلاقیت و رؤیاهای افراد قلب انسان را به تصرف خود در آورده است. داستان را می توان شنید، خواند، دید و یا بازی کرد و این انعطاف بسیار شدید قصه ها را نشان می دهد. تمامی شیوه های قصه گویی نیازمند این است که کودک قدرت تخیل خود را درآفرینش بیازماید و حیوانات و انسان هایی که شرایط مشابهی با او را تجربه کرده اند و توانسته اند تا بر مشکلات پیروز شوند، را درک کند. کودکانی که برنامه های تلویزیونی را مشاهده می کنند نیز ممکن است همین احساس را از طریق مشاهده قهرمان های فیلم داشته باشند.

روش قصه گویی دو جانبه ریچارد گاردنر دو ویژگی فاصله و جذابیت موجود در قصه گویی در جلسات بازی درمانی را با هم ترکیب می کند و به کودک کمک می کند تا راه حل های متفاوتی را برای مشکلات بیابد، در این روش کودک قصه ای را تعریف می کند و درمانگر در پاسخ به استفاده از ایده ارائه شده در قصه کودک قصه ای که مشکل در آن به صورت ملایم تری وجود دارد را بیان می کند، و از همان فضا و شخصیت های قصه کودک استفاده می کند. به عنوان فعالیتی که جذابیت این شیوه را بیشتر می کند، گاردنر ضبط کردن قصه با استفاده از ویدئو و نوار صوتی را پیشنهاد می کند. کودک با مشاهده خود در زمان تعریف قصه انگیزه بیشتری برای انجام آن بدست می آورد.

می توان از شیوه های ترکیبی نیز استفاده کرد مثلاً از قصه گویی و عروسک بازی با استفاده از عروسک اعضای خانواده کمک گرفت. درمانگر می تواند صحنه ای را در در آشپزخانه خانه عروسکی ایجاد کند و سپس از کودک بخواهد که اتفاقی را که در زمانی مانند صرف نهار پیش می آید را توضیح دهد و کودک را با استفاده از جمله هایی مانند” خوب بعد چی شد؟” ” دیگه چی؟” به ادامه قصه تشویق کند. شیوه های دیگر استفاده از قصه یادداشت کردن قصه کودک و تبدیل آن به یک کتاب به کمک کودک می باشد. کودک می تواند تصویری برای روی جلد کتاب تهیه کند و در چسباندن صفحات آن کتاب، به درمانگر کمک کند.

درمانگر می تواند کودک را تشویق کند تا تخیلات خود را خارج از جلسات بازی و در خانه نیز یادداشت کند. موضوعاتی که در این تصورات وجود دارند و عناصر مشترک آنان علاوه بر اینکه به درمانگر در امر تشخیص مشکل کودک کمک می کند باعث آشنایی بیشتر او با روحیات و خواسته های کودک نیز می شود. دادن دفترچه ای تحت عنوان ” کتاب نانوشته” به کودکانی که در سنین مدرسه هستند می تواند دریچه ای باشد برای تخلیه هیجانات و تقویت خلاقیت آنان. می توان از آن ها درخواست کرد که مطالب و قصه های نوشته شده خود را برای درمانگر و در طی جلسات درمانی بخواند.

در قصه گویی نیز مانند سایر فعالیت های خلاق، نحوه استفاده درمانگر از قصه های کودک به نوع ارزیابی و اهداف تعیین شده برای موقعیت های متفاوت بستگی دارد. اطلاعاتی که درمانگر در اثر تحلیل محتوای قصه ها بدست می آورد، و کشف عناصر تکراری می تواند اطلاعاتی تشخیصی و کمکی برای شناسایی بیشتر کودک در اختیار درمانگر قرار دهد. میزان استفاده از این اطلاعات توسط درمانگر به عناصر ویژه موجود در موقعیت های مختلف وابسته است. بازی درمانی به همان اندازه که یک علم است دارای جنبه های هنری نیز می باشد، و به میزان زیادی به مهارت درمانگر و قضاوت های او بستگی دارد، او می تواند تصمیم بگیرد که موضوع خاصی را مورد سؤال قرار دهد و یا آن را تا جلسات بعدی بیان نکند.

هر چند روش پی بردن به درون کودک و کشف مشکلات وی با استفاده از روش های هنری و قصه گویی به ظاهر آسان به نظر می آیند، مدیریت درمانی و نشان دادن واکنش نسبت به تحولات ایجاد شده در کودک به ادراک کامل درمانگر از شرایط رشدی، و واکنش های خاصی که وی به فشار و آسیب وارده از خود نشان داده است، و ارتباط نمادینی که کودک برقرار کرده است، وابسته است. همانطور که روبین(۱۹۸۴) معتقد است” برداشتن هر گام با هشیاری و چشمان کاملاً باز، و احترام به کودک و قدرت هنر” بایستی با دقت مورد توجه باظد. نظارت مرتب بر امور جاری در فرایند درمان از ضروریات مورد نیاز یک درمانگر تازه کار است.